Το οχύρωμα είναι στρατιωτική κατασκευή ή κτίριο που έχει σχεδιαστεί για την υπεράσπιση του εδάφους σε πολεμικές συγκρούσεις και επίσης χρησιμοποιείται για την εδραίωση της κυριαρχίας σε μια περιοχή κατά τη διάρκεια της ειρήνης. Οι άνθρωποι έχουν κατασκευάσει αμυντικά έργα εδώ και πολλές χιλιάδες χρόνια, σε μια ποικιλία όλο και πιο σύνθετων σχεδίων. Από την πολύ πρώιμη ιστορία έως τη σύγχρονη εποχή, τα τείχη ήταν συχνά απαραίτητα για τις πόλεις ώστε να επιβιώσουν σε έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο εισβολής και κατάκτησης. Κάποιοι οικισμοί στον πολιτισμό της κοιλάδας του Ινδού ήταν οι πρώτες μικρές πόλεις που χρειάστηκε να οχυρωθούν. Στην αρχαία Ελλάδα κατά τον μυκηναϊκό πολιτισμό χτίστηκαν μεγάλα πέτρινα τείχη, όπως στον αρχαίο οικισμό των Μυκηνών (διάσημος για τα τεράστια πέτρινα τετράγωνα κυκλώπεια τείχη). Το φρούριο είναι ένα οχυρωμένο κτιριακό συγκρότημα που χρησιμοποιείται από στρατιωτική φρουρά. Η κατασκευή αυτή εξυπηρετούσε κυρίως το σκοπό ενός παρατηρητηρίου, για να φυλάει ορισμένους δρόμους, περάσματα και εδάφη που θα μπορούσαν να απειλήσουν το βασίλειο. Αν και μικρότερες από ένα πραγματικό φρούριο, χρησιμοποιήθηκαν για τη φύλαξη των συνόρων και όχι ως πραγματικό οχύρωμα για την παρακολούθηση και τη διατήρηση των συνόρων.
Η τέχνη της τοποθέτησης ενός στρατοπέδου ή της οικοδόμησης μιας οχύρωσης παραδοσιακά έχει ονομαστεί «οχυρωτική». Η οχύρωση χωρίζεται συνήθως σε δύο κλάδους: μόνιμη οχύρωση και οχύρωση πεδίου. Υπάρχει επίσης ένας ενδιάμεσος κλάδος γνωστός ως προσωρινή οχύρωση. Τα κάστρα είναι οχυρώσεις που θεωρούνται διακριτές από τα οχυρά ή τα οχυρώματα, επειδή αποτελούν κατοικία ενός μονάρχη ή ευγενούς και διοικούν ένα συγκεκριμένο αμυντικό έδαφος. Τα ρωμαϊκά οχυρά και τα οχυρά των λόφων ήταν τα κύρια προγενέστερα των κάστρων στην Ευρώπη, τα οποία εμφανίστηκαν τον 9ο αιώνα στην Αυτοκρατορία των Καρολιδών. Κατά τον πρώιμο Μεσαίωνα, δημιουργήθηκαν ορισμένες πόλεις γύρο από κάστρα. Οι μεσαιωνικές οχυρώσεις έγιναν σε μεγάλο βαθμό απαρχαιωμένες από την άφιξη των κανονιών το 14ο αιώνα. Οι οχυρώσεις στην εποχή της πυρίτιδας εξελίχθηκαν σε πολύ χαμηλότερες δομές με μεγαλύτερη χρήση τάφρων και γειωμένων οχυρών που θα απορροφούσαν και θα διασκόρπιζαν την ενέργεια της φωτιάς των κανονιών. Τα τείχη που εκτίθονταν σε άμεση πυρκαγιά πυροβόλων όπλων ήταν πολύ ευάλωτα, έτσι βυθίστηκαν σε τάφρους με πρόσοψη από τις χερσαίες πλαγιές.
Η άφιξη των γρανάτων το 19ο αιώνα οδήγησε σε ένα ακόμη στάδιο στην εξέλιξη της οχύρωσης. Τα οχυρά σε μορφή αστέρα δεν αντιμετώπιζαν επαρκώς στις επιδράσεις των υψηλών εκρηκτικών και οι περίπλοκες διαρρυθμίσεις των προμαχώνων, των πλευρικών συσσωρευτών και των προσεκτικά κατασκευασμένων γραμμών πυρκαγιάς για την υπεράσπιση από οβίδες κανονιών θα μπορούσαν να καταστραφούν γρήγορα από τις γρανάτες. Οι οχυρώσεις από χάλυβα και σκυρόδεμα ήταν κοινές κατά τη διάρκεια του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα. Ωστόσο, οι πρόοδοι του σύγχρονου πολέμου από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κατέστησαν τα μεγάλα οχυρώματα παρωχημένα στις περισσότερες περιπτώσεις. Οι αποστρατιωτικοποιημένες ζώνες κατά μήκος των συνόρων είναι αναμφισβήτητα ένας άλλος τύπος οχύρωσης, αν και παθητικός, παρέχοντας μια απόσταση μεταξύ δυνητικά εχθρικών στρατευμάτων.
